Depresija očeva kao faktor rizika
Pretjerano plakanje (perzistentno ili ekscesivno plakanje, napadi plača) ili kolike je uznemirujući problem sa kojim se roditelji nerijetko susreću. Ne treba smetnuti sa uma da uporan plač može teško poremetiti odnos roditelj-dijete što u konačnici čak može rezultovati traumatiziranjem djeteta od strane roditelja – ”shaken infant syndrom” (sindrom zbog potresanja djeteta).
Pretjerano plakanje se definiše kao “paroksizmi plakanja tokom 3 ili više časova na dan tokom tri dana unutar sedam dana u trajanju od najmanje 3 sedmice”. Ova definicija obuhvata tzv. Wessel-ove kriterije “tri trojke” (3 sata, 3 dana, 3 sedmice).
Radi što lakšeg prevazilaženja ovog problema od krucijalnog je značaja rana edukacija i podrška roditeljima u porodicama sa rizikom. Poznati riziko faktor za pretjerano dječije plakanje je depresija majke tokom trudnoće, na što se, nažalost, nerijetko ukazivalo i kao na jedini razlog za ovu pojavu. Naime, do sada nisu rađene studije i veoma malo se znalo o uticaju depresije očeva na pojavu upornog plakanja. Sada je sasvim izvjesno da je za rani psihomotorni razvoj djeteta, mentalno zdravlje oca od podjednakog značaja kao i mentalno zdravlje majke
U julskom izdanju Pediatrics-a su publikovani zaključci studije “Simptomi depresivnog sindroma kod oca tokom trudnoće su u vezi sa pojavom pretjeranog plakanja kod novorođenčadi-dojenčadi” koji su pokazali da je depresija oca tokom trudnoće signifikantan riziko faktor za paroksizme plakanja kod novorođenčadi-dojenčadi. U navedenoj kohortnoj studiji koja je obuhvatila 7 003 porodice, očevi sa depresijom su se dva puta češće obraćali pedijatru zbog pretjeranog plakanja dvomjesečnog dojenčeta, nego očevi bez depresivnog sindroma. Ovaj omjer je sličan omjeru kao i kod majki sa i bez depresivnog sindroma.
Autori studije navode nekoliko razloga za to: smanjena osjetljivost anksioznih očeva za potrebe djeteta, takvi očevi se češće prema djetetu odnose sa razdražljivošću i agresijom, hronični neurotski uticaj depresivnog člana na cjelokupnu porodicu. Također, moguće je da je uporan plač kod dojenčadi najranija ekspresija nasljedne sklonosti ka emocionalnim tegobama od kojih pate i sami očevi. Istovremeno, ekscesivan plač djeteta dodatno potencira simptome depresije kod već ionako depresivnih očeva.
Mentalno i fizičko zdravlje djeteta je neodvojivo povezano sa mentalnim i fizičkim zdravljem, kao i emocionalnom stabilnošću oba roditelja. Roditelji koji očekuju prinovu bi trebali da razgovaraju o strahovima i nedoumicama sa svojim ljekarom, te da razmotre odlazak u savjetovališta ukoliko osjete da ne mogu sami efikasno da se nose sa vlastitim mislima i emocijama. Na taj način će i novorođenče i roditelji uživati jedno u drugome već od prvih dana zajedničkog života.
preuzeto sa sajta American Academy of Pediatrics